Ulga termomodernizacyjna a fotowoltaika – czym jest i kiedy można z niej skorzystać?

Ulga termomodernizacyjne obowiązuje od 2019 r. Jest ona przeznaczona dla właścicieli i współwłaścicieli istniejących budynków jednorodzinnych. W ramach wsparcia remontujący domy mogą odliczyć od podatku, wydatki poniesione na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego.

Kto może skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej?

Z ulgi mogą skorzystać właściciele lub współwłaściciele budynku jednorodzinnego którzy opodatkowują swoje dochody według skali podatkowej lub według jednolitej stawki podatku liniowego oraz opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Posiadacze budynku bez prawa własności nie mogą odliczyć ulgi.

Ulga termomodernizacyjna a Polski Ład

W 2022 r. wzrosła kwota wolna od podatku. Podatnicy, których dochody nie przekroczą kwoty 30 000 zł, są zwolnieni z podatku, z kolei ci, którzy uzyskują dochody ponad nadwyżkę 30 000 zł do momentu przekroczenia I progu podatkowego (120 000 zł) – zapłacą podatek w wysokości 12%.  W drugim progu, czyli przy zarobkach powyżej 120 000 zł, od nadwyżki ponad tę kwotę musimy zapłacić podatek dochodowy w wymiarze 32%.

Oznacza to, że jeśli podatnik nie osiąga dochodu 30 tys. zł rocznie, nie płaci podatku zatem nie może skorzystać z ulgi.

Budynek jednorodzinny czyli jaki?

Ulga termomodernizacyjna dotyczy budynku mieszkalnego jednorodzinnego czyli wolno stojącego lub w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej. Budynek powinien stanowić konstrukcyjnie samodzielną całość, maksymalnie może być w nim wydzielone dwa lokale mieszkalne lub jeden mieszkalny i jeden użytkowy (powierzchnia nie większa niż 30% całości). W przypadku np. instalacji fotowoltaicznej czy kolektorów słonecznych, ulga przysługuje także przy montażu na garażu czy budynku gospodarczym (służącym budynkowi mieszkalnemu), jeśli nie ma technicznych możliwości zamontowania jej na dachu budynku jednorodzinnego.

Czy z ulgi mogą skorzystać osoby będące w trakcie termomodernizacji?

Tak, osoby będące w trakcie realizacji przedsięwzięcia również mogą skorzystać z ulgi, jednak mogą oni odliczać wydatki poniesione dopiero od 1 stycznia 2019 roku.

Czas na realizację termomodernizacji

Ulga termomodernizacyjna dotyczy wydatków poniesionych przez podatnika jeśli prace modernizacyjna zostaną zakończone w okresie 3 lat od końca roku podatkowego w którym poniesiono pierwszy wydatek. Jeśli termin nie zostanie dotrzymany, podatnik musi zwrócić ulgę doliczając kwoty poprzednio odliczone od dochodu za rok w którym upłynął termin na zakończenie przedsięwzięcia.

Co jest przedmiotem przedsięwzięcia termomodernizacyjnego?

Termomodernizacja jest przedsięwzięciem, które ma na celu zmniejszenie zapotrzebowania budynku na energię. W rozumieniu ustawy, w jej ramach mogą zostać wykonane:

• ulepszenia, w wyniku których zmniejszy się zapotrzebowanie na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania do budynków mieszkalnych np. wykonanie izolacji ścian zewnętrznych, wymiana stolarki okiennej,
• ulepszenia, które zmniejszą straty energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, pod warunkiem, że budynki mieszkalne, do których dostarczana jest z tych sieci energia, spełniają wymagania w zakresie oszczędności energii, określone w przepisach prawa budowlanego lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do tych budynków, np. wymiana kotła w ocieplonym budynku.
• przyłącza techniczne do scentralizowanego źródła ciepła, jak np. węzeł cieplny wraz z programatorem temperatury,
• całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne np. instalację fotowoltaiczną, pompę ciepła lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji.

Czy wymagany jest audyt energetyczny?

Ostatecznie rząd zrezygnował z obowiązku wykonania audytu przed termomodernizacją. O zakresie prac termomodernizacyjnych decydują właściciele domów.

Jaka jest wysokość ulgi termomodernizacyjnej?

Kwota odliczenia nie może przekroczyć 53 000 zł na podatnika, niezależnie od liczby inwestycji i budynków, których jest właścicielem. Jeśli dwóch współwłaścicieli lub małżonków korzystających ze wspólnego opodatkowania dokona termomodernizacji w tym samym budynku to każdy z nich może odliczyć całość poniesionych wydatków.

Przykład:

Dwóch współwłaścicieli budynku jednorodzinnego (z udziałem po 50 %) dokonuje jego termomodernizacji. Jeden z nich poniósł udokumentowane fakturami wydatki na kwotę 30 tys. zł, drugi na kwotę 30 tys. zł. Każdy ze współwłaścicieli może odliczyć całość poniesionych przez siebie wydatków.

Ulga termomodernizacyjna dla nowych budynków

Podatnicy, którzy dopiero budują dom jednorodzinny – nie mogą skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej. Odliczenie przysługuje tylko z tytułu termomodernizacji budynków już wybudowanych, czyli takich których budowa została formalnie zakończona. Co to oznacza w praktyce? Jeżeli planujesz budowę domu z instalacją fotowoltaiczną i poniesiesz koszty związane z jej zakupem i montażem przed odbiorem inwestycji do użytkowania, wydatki te nie mogą zostać zakwalifikowane jako przedmiot podlegający pod “ulgę termomodernizacyjną”. Czy zatem jest możliwość odliczenia kosztu fotowoltaiki dla nowego domu od dochodu? Jak najbardziej.

Na jakiej podstawie ustala się wysokość wydatków?

Poniesione wydatki muszą być udokumentowane fakturami VAT, które zostały wystawione przez podatników niekorzystających ze zwolnienia od tego podatku. Za datę poniesienia wydatku uważa się dzień sprzedaży który został określony na fakturze VAT lub jeśli nie ma daty sprzedaży, datę wystawienia faktury.

Kiedy wydatki na termomodernizację nie ulegają odliczeniu?

Odliczeniu nie podlegają środki zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie np. sfinansowane lub dofinansowane ze środków NFOŚiGW lub WSOŚiGW, a także te zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, odliczone od przychodu na podstawie ustawy o ryczałcie lub uwzględnione w związku z korzystaniem z ulg podatkowych. Zwracane są natomiast wydatki, które w całości obciążają podatnika jak pożyczki czy kredyty.

Kiedy należy dokonać odliczenia?

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono wydatki wypełniając PIT-36, PIT-36L, PIT-37 lub PIT-28. W sytuacji gdy kwota odliczenia nie miałaby pokrycia w rocznym dochodzie podatnika, może on dokonać odliczeń w kolejnych latach, jednak nie dłużej niż przez 6 lat (licząc od końca roku dochodowego w którym poniesiono pierwszy wydatek).

Co należy zrobić żeby odliczyć ulgę termomodernizacyjną?

Aby ulga termomodernizacyjna mogła zostać odliczona należy:

• rozpocząć przedsięwzięcie termomodernizacyjne (audyt nie jest obowiązkowy),
• kupować tylko te towary, produkty lub usługi, których nabycie, zgodnie z wykazem można odliczyć od dochodu,
• ukończyć przedsięwzięcie w ciągu 3 lat,
• poczynione wydatki odliczać na bieżąco za każdy rok w deklaracji PIT.

Jakie wydatki są objęte termomodernizacją?

Katalog wydatków uprawniających do ulgi termomodernizacyjnej został określony w rozporządzeniu Ministra Inwestycji i Rozwoju. Odliczeniu podlegają wydatki na materiały budowlane, urządzenia oraz usługi.

Materiały budowlane:

• wykorzystywane do docieplenia przegród budowlanych, płyt balkonowych oraz fundamentów wchodzące w skład systemów dociepleń lub wykorzystywane do zabezpieczenia przed zawilgoceniem;
• wchodzące w skład instalacji grzewczej i systemu ogrzewania elektrycznego lub przygotowania ciepłej wody użytkowej;
• składające się na system wentylacji mechanicznej wraz z odzyskiem ciepła lub odzyskiem ciepła i chłodu;
• stolarka okienna i drzwiowa, w tym okna, okna połaciowe wraz z systemami montażowymi, drzwi balkonowe, bramy garażowe, powierzchnie przezroczyste nieotwieralne.

Urządzenia:

• węzeł cieplny wraz z programatorem temperatury;
• kondensacyjny kocioł gazowy lub olejowy wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin;
• zbiornik na gaz lub na olej;
• kocioł przeznaczony wyłącznie do spalania biomasy,
• przyłącze do sieci ciepłowniczej lub gazowej;
• panele fotowoltaiczne wraz z osprzętem.
• pompa ciepła wraz z osprzętem;
• kolektor słoneczny wraz z osprzętem.

Usługi:

• wykonanie audytu energetycznego budynku, analizy termograficznej budynku, ekspertyzy ornitologicznej i chiropterologicznej, dokumentacji projektowej związanej z pracami termomodernizacyjnymi;
• docieplenie przegród budowlanych, płyt balkonowych lub fundamentów;
• wymiana stolarki zewnętrznej;
• wymiana elementów istniejącej instalacji grzewczej lub instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej lub wykonanie nowej instalacji wewnętrznej ogrzewania lub instalacji przygotowania CWU;
• montaż kondensacyjnego kotła gazowego lub olejowego, pompy ciepła, kolektora słonecznego, instalacji fotowoltaicznej oraz wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła z powietrza wywiewanego;
• uruchomienie i regulacja źródła ciepła oraz analiza spalin;
• regulacja i równoważenie hydrauliczne instalacji;
• demontaż źródła ciepła na paliwo stałe.

Czy można skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej jeśli otrzymało się wcześniej dotację z programu “Czyste powietrze”?

Tak, z ulgi termomodernizacyjnej mogą skorzystać również podatnicy, którzy otrzymali dotację z programu “Czyste powietrze”. Od 2019 roku dotacje nie są traktowane jako dochód podatnika. Od dochodu podatnik może odliczyć w takiej sytuacji wkład własny poniesiony na przeprowadzenie inwestycji, nie może jednak odliczyć wydatków sfinansowanych przez państwo w ramach programu.

Przykład:

Termomodernizacja domu kosztowała 20 tys. zł (czyli poniżej limitu który wynosi 53 tys. zł). Właściciel domu otrzymał z programu “Czyste powietrze” dotację na 55% kosztów kwalifikowanych (wysokość  dotacji jest zależna od dochodów). Z własnej kieszeni inwestor wydał więc 9 tys. zł i jest to kwota, którą może odliczyć w ramach ulgi termomodernizacyjnej. W efekcie właściciel, który rozlicza się wg 12% stawki podatku, na uldze zaoszczędzi dodatkowo 1080 zł.

Beneficjenci, którzy chcą połączyć ulgę termomodernizacyjną z programem „Czyste Powietrze” powinni pamiętać, że:

Program Czyste Powietrze

• Beneficjent może uzyskać dotację na wiele budynków czy lokali mieszkalnych z wydzieloną księgą wieczystą z zachowaniem limitu dotacji na każdy.
• Obowiązuje limit dotacji na budynek/lokal mieszkalny niezależnie od liczby współwłaścicieli.
• Do rozliczenia można wykorzystać faktury VAT, a także rachunki imienne wystawione na beneficjenta.
• Wydatki mogą być ponoszone do 30 miesięcy od daty złożenia wniosku o dofinansowanie.

Ulga termomodernizacyjna

• Na podatnika przysługuje jedno odliczenie do wysokości 53 000 zł, niezależnie od liczby posiadanych nieruchomości.
• Każdy ze współwłaścicieli danego budynku może skorzystać z przysługującego mu odliczenia.
• W celu odliczenia wydatków należy posiadać faktury VAT wystawione wyłącznie przez podmioty nie korzystające ze zwolnienia z VAT.
• Możliwe jest rozliczenie wydatków poniesionych w okresie 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.

Ulga termomodernizacyjna, a program Mój Prąd

Z ulgi termomodernizacyjnej możesz skorzystać również po odebraniu dotacji w programie Mój prąd. Cena instalacji powinna zostać pomniejszona o kwotę dotacji w programie, a następnie ujęta w PIT.

Przykład:

Zakup instalacji fotowoltaicznej kosztował 25 tys. zł, na instalację została przyznana instalacja w programie Mój Prąd w wysokości 6 tys. zł. Kwota do ulgi termomodernizacyjnej wyniesie zatem 19 tys. zł i otrzymasz 2 280 zł zwrotu podatku (w przypadku podatku PIT 12%).